Blaaskanker
Ter herinnering: de blaas is een orgaan dat dient om urine op te slaan. Vanuit de nieren stroomt de urine via het nierbekken en de urineleiders naar de blaas. Vervolgens wordt ze afgevoerd via de urinebuis.14
De meest voorkomende kanker: het urotheelcarcinoom15
Bij blaaskanker zijn de cellen in de binnenwand van de blaas aangetast. Aan de basis ligt een normale cel die muteert en zich vervolgens ongecontroleerd vermenigvuldigt tot een tumor ontstaat. De meest voorkomende kwaadaardige tumor ontwikkelt zich in het urotheel (slijmvlies van de urinewegen). In ruim 90% van de blaaskankergevallen gaat het om deze vorm.
De andere (zeldzame) vormen van blaaskanker zijn plaveiselcelcarcinomen en adenocarcinomen.
Verschillende vormen en stadia15
Bij urotheelcarcinomen wordt een onderscheid gemaakt tussen tumoren die niet tot in de blaasspier doordringen (oppervlakkige tumoren) en tumoren die wel tot in deze spier doorgroeien, de zogenaamde invasieve tumoren.
Aangezien deze kanker het slijmvlies van alle urinewegen kan aantasten, is het bovendien mogelijk dat er tumoren op verschillende plaatsen tegelijk ontstaan. Dat is het geval voor 10% van de blaaskankerpatiënten.
Afhankelijk van de plaats en de verspreiding van de kanker worden 5 stadia gedefinieerd:15
De behandelingsopties16
De behandelingen worden gekozen op basis van de situatie, de specifieke kenmerken van elke patiënt met andere woorden. Meerdere artsen met verschillende specialisaties (uroloog, radioloog, nierspecialist, patholoog, medisch oncoloog, huisarts enz.) komen bijeen om de best mogelijke behandelingen voor het individu in kwestie te bespreken.
De meest gekozen behandelingen (alleen of gecombineerd) bij blaaskanker zijn de volgende:
- ablatieve chirurgie
- blaasspoelingen met chemotherapie of BCG*
- laserbehandeling
- chemotherapie
- bestraling
- immunotherapie
*immunotherapie op basis van verzwakte tuberculosebacillen
BCG: immunotherapie op basis van verzwakte tuberculosebacillen; PD-1: Programmed Death 1.
1. Belgian Cancer Registry 2020.
2. Globocan 2020.
3. Fondation contre le cancer – Cancer du rein – généralités. https://www.cancer.be/le-cancer/types-de-cancers/cancer-du-rein, accessed on 02/2023.
4. Fondation contre le cancer – Cancer du rein – Symptômes. https://www.cancer.be/les-cancers/types-de-cancers/cancer-du-rein/sympt-mes, accessed on 02/2023.
5. Fondation contre le cancer – Cancer de la vessie – généralités. https://www.cancer.be/le-cancer/types-de-cancers/cancer-de-la-vessie, accessed on 02/2023.
6. Fondation contre le cancer – Cancer de la vessie – Symptômes. https://www.cancer.be/les-cancers/types-de-cancers/cancer-de-la-vessie/sympt-mes, accessed on 02/2023.
7. Cancer.net – Kidney Cancer: Introduction. https://www.cancer.net/cancer-types/kidney-cancer/introduction, accessed on 02/2023.
8. World Cancer Day – Qu’est-ce que le cancer. https://www.worldcancerday.org/fr/quest-ce-que-le-cancer, accessed on 02/2023.
9. Société canadienne du cancer -Tumeurs cancéreuses du rein. https://cancer.ca/fr/cancer-information/cancer-types/kidney, accessed on 02/2023.
10. NCCN guidelines for patients – Kidney cancer. 2022. https://www.nccn.org/patients/guidelines/content/PDF/kidney-patient.pdf, accessed on 02/2023.
11. B. Escudier et al. Annals of Oncology 2019; 30: 706–720.
12. Powles T et al. Ann Oncol 2021; 32 (Issue 12): p1511-15196.
13. Alles over kanker – Radiotherapie bij nierkanker: https://www.allesoverkanker.be/nierkanker/behandeling-van-nierkanker/radiotherapie-bij-nierkanker accessed on 02/2023.
14. Centre de lutte contre le cancer Léon Berard – Cancer de la vessie. https://www.cancer-environnement.fr/fiches/cancers/cancer-de-la-vessie/, accessed on 01/2023.
15. National Cancer Institute: Stages of Bladder Cancer, https://www.cancer.gov/types/bladder/stages, accessed on 01/2023.
16. Fondation contre le cancer – Cancer de la vessie – Traitements. https://www.cancer.be/les-cancers/types-de-cancers/cancer-de-la-vessie/traitements, accessed on 01/2023.
17. Fondation contre le cancer – Brochure: https//www.cancer.be/sites/default/files/publication/4.5.10.fr_limmunotherapie-2023-01.pdf, accessed on 02/2023.
18. The international immunogenetics information system® – Brochure: Understanding the Immune System – How It Works. https://www.imgt.org/IMGTeducation/Tutorials/ImmuneSystem/UK/the_immune_system.pdf, accessed on 02/2023.
19. National Cancer Institute – Immune checkpoint Inhibitors. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/types/immunotherapy/checkpoint-inhibitors, accessed on 02/2023.
20. Cancer research UK – Checkpoint Inhibitors. www.cancerresearchuk.org/about-cancer/cancer-in-general/treatment/immunotherapy/types/checkpoint-inhibitors, accessed on 02/2023.
21. ESMO: Patient Guide on Immunotherapy-Related Side Effects and Their Management – https://www.esmo.org/for-patients/patient-guides/immunotherapy-side-effects, accessed on 02/2023.