Dossier verpleegkundigentekort: Crisis vergt acute maatregelen
Zowel de zorgkoepels, de ziekenhuizen afzonderlijk, beroepsorganisaties als directieleden zitten met de handen in het haar door het soms schrijnende personeelstekort. Een oplossing op korte termijn lijkt niet meteen voorhanden.
Namens alle zorgkoepels, Zorgnet-Icuro (Margot Cloet), GIBBIS (Dieter Goemaere), Santhea (Yves Smeets) en Unessa (Christophe Happe) klinkt half november een noodkreet: ons zorgsysteem dreigt steeds meer ontwricht te geraken, zeker ook door de sterke personeelsuitval. De Belgische ziekenhuizen vragen doortastende maatregelen
De redenen voor de personeelsuitval zijn divers: door de hoge viruscirculatie zitten een pak personeelsleden in quarantaine. Daarenboven zijn er veel gewone infecties en langdurig ziekteverzuim door een sinds maart 2020 opgestapelde vermoeidheid. Steeds meer ziekenhuisbedden worden gesloten. Het Ziekenhuis Oost-Limburg bijvoorbeeld sluit vijf operatiezalen wegens het tekort. Het lanceert tegelijk een oproep voor versterking: “Iedere verpleegkundige komt in aanmerking om deel uit te maken van de noodploeg en krijgt een opleiding waarin intensieve zorg wordt aangeleerd. Ook wordt er een reservepool aangelegd voor de niet-kritieke diensten om verpleegkundigen die deel uitmaken van de noodequipe tijdelijk te vervangen.”
Beroepsorganisatie NVKVV (Nationaal Verbond van Katholieke Vlaamse Verpleegkundigen) laat zich niet onbetuigd om de dreigende uitval van verpleegkundigen te stoppen: “De pandemie laat in de hele zorgsector zware sporen na ” , aldus Ellen De Wandeler, algemeen coördinator van het NVKVV, eind oktober al. Het NVKVV schakelt snel: op dat moment stelt het een nacht van de zorg met een exclusief concert in het vooruitzicht. Dirk De Meyer, zorgmanager bij AZ Nikolaas, ziet er een ideaal personeelsgeschenk in voor de feestdagen en een teambuilding die kan tellen. “Er wordt bij diensthoofden en hoofdartsen massaal aangeklopt om voor het voltallige zorgteam tickets aan te kopen.” De nacht staat gepland op 5 januari 2022 om het nieuwe jaar goed in te zetten… maar het virus steekt er een stokje voor: de nacht wordt noodgedwongen afgelast.
In elk ziekenhuis in het land is het personeelsgebrek schrijnend, beseft ook dr. Philippe Leroy, algemeen directeur Sint-Pietersziekenhuis Brussel. Gevaccineerd personeel raakt besmet als ze met de deltavariant in contact komen. “Op dit moment (half november, red.) hebben we 20 tot 25% minder personeel”, zegt hij, eraan toevoegend dat er geen oplossing is voor de aanwerving op korte termijn. “De interimbedrijven kennen ook een personeelstekort. We kunnen niet langer bepaalde afdelingen sluiten om personeel over te plaatsen, zoals we bij de eerste golf deden. We kunnen sommige zorgvormen niet stoppen. Dat is niet langer een redelijke optie als we weten dat covid zal blijven bestaan. “
Rekruteren uit het buitenland? Dat is niet echt een oplossing: andere ziekenhuizen elders in de wereld hebben ook personeel nodig. Ethisch gezien roept dit vragen op, meent dr. Leroy. Logistiek is een dergelijke aanpak, om voor twee of drie weken personeel binnen te halen, ook niet erg efficiënt. Tegen de tijd dat deze mensen volledig operationeel zijn, zal de golf voorbij zijn.
Dit is een mededeling van de laboratoria MSD. Dit nummer werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van MSD. De inhoud ervan weerspiegelt de opinie van de auteurs en niet noodzakelijk deze van MSD.