De uitdaging van ziekenhuisnetwerken

Sinds het regeerakkoord van 11 oktober 2014 hebben ziekenhuisnetwerken een lange weg afgelegd. Het doel was duidelijk om meer kwaliteit en efficiëntie in de zorg te brengen. De wet legt het aantal netwerken vast op 25, met een maximum van 13 netwerken in Vlaanderen, 8 in Wallonië en 4 in Brussel.
Zoals blijkt uit het recente onderzoek van ING/Antares van 2022 over ziekenhuisnetwerken, past dit project in een logica om ons zorgstelsel te rationaliseren. Daarbij streeft men naar concentratie van activiteiten om de kosten te beperken, maar ook om de praktijken en de zorgkwaliteit te standaardiseren. Men mikt ook op “de verbetering van de klinische resultaten en de vermindering van de klinische variabiliteit”, beklemtoont deze studie. Dat moet leiden tot “wisselwerkingen voor de ontwikkeling van shared services. Shared services zijn de sleutel om ziekenhuisnetwerken inhoud te geven, maar het gaat om complexe organisatievormen. “Het netwerk bevordert ook de ontwikkeling van een compleet portfolio en ondersteunt de kwaliteitsverbetering, evenals de versterking van managementcapaciteiten”, heet het. Daarnaast kan capaciteitsversterking innovatieve projecten de wind in de zeilen geven en de aankoop van geavanceerde hulpmiddelen vergemakkelijken.
Vlaanderen
Vlaanderen telt vandaag 13 netwerken.
- Curoz (A.S.Z., Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis (OLVZ), UZ Brussel en Sint-Mariaziekenhuis)
- Netwerk Noordoost-Limburg (ZOL Genk, ZOL Maas en Kempen, Noorderhart)
- Netwerk GZA-ZNA
- Helix (UZA, AZ Monica, AZ Klina, AZ Rivierenland, AZ Voorkempen)
- Mira (AZ Vitaz en AZ Sint-Blasius)
- TRIaz (AZ Delta, Jan Yperman, Sint-Andriesziekenhuis Tielt)
- KOM (AZ Sint-Jan, AZ Damiaan, AZ Sint-Lucas Brugge, AZ Zeno, AZ West, AZ Alma)
- ZNK (AZ Turnhout, AZ Herentals, Ziekenhuis Geel, H. Hartziekenhuis Mol)
- Netwerk Gent (UZ Gent, AZ Sint-Lucas Gent, AZ Jan Palfijn, AZ Oudenaarde)
- Netwerk BRIant (Imelda, H. Hartziekenhuis Lier, AZ Sint-Maarten, AZ Jan Portaels)
- Plexus (UZ Leuven, Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart, RZ Heilig Hart Tienen, AZ Diest)
- Andreaz (Jessa Ziekenhuis, AZ Vesalius, Sint-Franciscus Ziekenhuis en Sint-Trudo Ziekenhuis )
- E17 (AZ Maria Middelares, AZ Groeninge, AZ Sint-Vincentius, AZ Glorieux , AZ Sint-Elisabeth Zottegem, Sint-Jozefskliniek Izegem, OLV van Lourdesziekenhuis Waregem)
Wallonië
Vandaag is het Waalse ziekenhuislandschap verdeeld in 8 netwerken:
- Phare (het CHWAPI, CHR Haute-Senne, Centre Hospitalier Moeskroen en Epicura)
- Het Elipse-netwerk (het Citadelle-ziekenhuis, CHU van Luik, Centre Hospitalier du Bois de l’Abbaye, Clinique André Renard, CHR Huy, CHR Verviers, Centre Hospitalier Reine Astrid Malmedy en ISoSL)
- Move (CHC, Klinik St Josef St Vith en St Nikolaus-Hospital Eupen)
- HUmani Santé Charleroi Thiérache (CHU Vésale, Centre de Santé des Fagnes en CHU Charleroi), Réseau Hospitalier de Charleroi Métropole (GHDC en Clinique Notre-Dame de Grâce)
- Réseau Hospitalier Namurois (CHR van Namen, CHR Val de Sambre, de Clinique Saint-Luc de Bouge, en ziekenhuizen van de CHU UCL Namur-Dinant, Sainte-Elisabeth en Mont-Godinne)
- Vivalia-netwerk (de ziekenhuizen van de provincie Luxemburg)
- Twee Waalse ziekenhuizen maken deel uit van de Brusselse netwerken (Clinique Saint-Pierre d’Ottignies en Hôpital de Braine l’Alleud du Chirec).
- Bovendien verkeert het netwerk dat het UZ Tivoli, de ziekenhuiscentra Jolimont, het Universitair Ziekenhuis Ambroise Paré en het Regionaal Ziekenhuis Bergen-Henegouwen verenigt, momenteel in een crisis.
Brussel
Ook in Brussel zijn diverse netwerken opgezet:
- Het Chorus-netwerk omvat vijf openbare ziekenhuizen (UZ Brugmann, Instituut Jules Bordet, UZ Sint-Pieter, Kinderziekenhuis Koningin Fabiola en de ziekenhuizen Iris-Zuid) en twee privéziekenhuizen, Erasmus en Chirec.
- H.uni voor de christelijke ziekenhuizen (Kliniek Sint-Jan, Cliniques Universitaires Saint-Luc, Europaziekenhuizen en Clinique Saint-Pierre d’Ottignies) met een uitsprong naar Wallonië.
- Vlaams netwerk met UZ Brussel (plus ziekenhuizen OLVZ Aalst, ASZ Aalst en Sint-Maria Halle). (2)
Het was lang wachten op een koninklijk besluit dat het takenpakket van de netwerken juridisch preciseert. Dat besluit verscheen op 1 december 2022.
1 Dit netwerk zou zich afsplitsen: de ziekenhuizen AZ West, AZ Damiaan Oostende en AZ Zeno hebben de intentie om ziekenhuisnetwerk Mare op te richten
2 Dit netwerk is aangesloten bij Zorgnet-Icuro (zie overzicht Vlaanderen). Een dubbel statuut – met aansluiting bij Gibbis, de Brusselse koepel – blijft voorlopig theoretisch mogelijk volgens sommigen.
Dit is een mededeling van de laboratoria MSD. Dit nummer werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van MSD. De inhoud ervan weerspiegelt de opinie van de auteurs en niet noodzakelijk deze van MSD.