Aansprakelijkheid bij coronavirusinfecties anders dan bij nosocomiale infecties?
Rust op een zorgverlener of een ziekenhuis een veiligheidsverbintenis om zogenaamde ‘exogene’ ziekenhuisinfecties (1) te vermijden? Gaat het om een resultaats-, dan wel een inspanningsverbintenis?
Een mijlpaal is het arrest van het Hof van Beroep Brussel 8 november 2017. Na een rugoperatie treedt bij een patiënt een infectie op met blijvende neuropathische pijn en arbeidsongeschiktheid. Het Hof wijst de vorderingen af als kon men de infectie steeds vermijden (resultaatsverbintenis). Uit medische literatuur blijkt dat zelfs bij optimale hygiënemaatregelen slechts 30% van de infecties te ontlopen is. Conclusie: dit is overduidelijk een inspanningsverbintenis. De patiënt kan niet bewijzen dat het ziekenhuis of de zorgverlener zich onvoldoende had ingespannen qua hygiëne.
Twee uitzonderingen zijn hierop mogelijk.
Coronavirusinfectie
Een coronavirusinfectie kan zich altijd voordoen, ongeacht de hygiënemaatregelen. Daarin verschilt de rechtspraak niet fundamenteel van een andere infectie. De bewijslast voor de patiënt is dus weer allesbehalve evident als die infectie werd opgelopen in een ziekenhuis. Specifiek in de coronacontext luidt de vraag wat de impact is van de aanwezigheid van niet-gevaccineerde zorgverleners. Als je als patiënt of bewoner geconfronteerd wordt met een besmetting, is de instelling dan wel of sneller aansprakelijk in dat geval?
Niet volgens meester Lemmens. “Vermits een ziekenhuis een zorgverlener niet kan verplichten om zich te laten vaccineren, en ze ook niet kan weren van de werkplek zonder duidelijk wettelijk kader, is het geen fout van de instelling als er een of meerdere niet-gevaccineerde zorgverleners rondlopen. Evenmin maakt een zorgverlener een juridische fout door zich niet te laten vaccineren.”
Een vaccin is overigens nog steeds geen wetenschappelijke garantie dat je nooit meer besmet kan raken en/of de besmetting overbrengen. Het gaat dus niet om een nul-risico. En bovendien is het aartsmoeilijk om bij een besmetting te bewijzen dat die ligt aan contact met een niet-gevaccineerde zorgverlener.
Deze discussies over coronavirusinfecties zullen nog geregeld de kop opsteken. Denk maar aan het sinterklaasfeest in volle pandemie in een Antwerps WZC met verschrikkelijke (infectie-)resultaten voor de bewoners. Maar alweer blijft de bewijslast even moeilijk.
(1) Infecties veroorzaakt door bacteriën die van buiten de patiënt komen, bv. via gebrekkige ziekenhuishygiëne.
Dit is een mededeling van de laboratoria MSD.
Dit nummer werd mogelijk gemaakt dankzij de steun van MSD. De inhoud ervan weerspiegelt de opinie van de auteurs en niet noodzakelijk deze van MSD.